Zarząd Związku Województw Rzeczypospolitej Polskiej wyraził poważne zastrzeżenia wobec informacji przekazanych przez Ministerstwo Finansów dotyczących planowanych na 2026 rok dochodów województw z tytułu udziału w podatkach PIT i CIT oraz subwencji ogólnej. Samorządowcy wskazują na brak dostępu do danych źródłowych, wątpliwą metodykę obliczeń i apelują o pilne spotkanie robocze z resortem finansów.

W przyjętym 30 października stanowisku Zarząd ZWRP poparł uwagi Komisji ds. Finansów Publicznych Związku, krytycznie odnosząc się do sposobu, w jaki Ministerstwo Finansów obliczyło przewidywane dochody województw na przyszły rok. Zdaniem samorządowców, resort – w przeciwieństwie do roku 2025 – nie udostępnił danych wejściowych, które stanowiły podstawę przygotowanych kalkulacji.

„Brak dostępu do danych źródłowych uniemożliwia samorządom rzeczywistą ocenę skutków nowelizacji ustawy o dochodach JST oraz weryfikację poprawności wyliczeń” – podkreślono w stanowisku.

Zastrzeżenia do metodyki i żądanie ponownego przeliczenia kwot

Zarząd Związku wskazuje, że wątpliwości budzi przyjęta przez Ministerstwo metodyka ustalania tzw. kwoty kalkulacyjnej, która bezpośrednio wpływa na wysokość należnych dochodów z tytułu subwencji ogólnej. W związku z tym samorządowcy postulują ponowne przeliczenie subwencji oraz dochodów województw na 2026 r., przy zastosowaniu wyłącznie przepisów obowiązującej ustawy z 1 października 2024 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego – bez dodatkowych założeń projektowych.

Wśród postulatów Zarządu Związku Województw RP znalazły się także żądania:

1. Udostępnienia pełnych danych źródłowych i arkuszy kalkulacyjnych wykorzystanych przez Ministerstwo Finansów, w rozbiciu na poszczególne województwa.

2. Zorganizowania spotkania roboczego przedstawicieli resortu finansów i Komisji ds. Finansów Publicznych Związku w celu uzgodnienia jednolitej interpretacji przepisów i zasad obliczania kwoty kalkulacyjnej.

3. Opracowania wspólnego dokumentu doprecyzowującego metodologię i harmonogram dalszych prac dotyczących dochodów samorządów.

4. Udostępnienia zanonimizowanej bazy dochodowej podatników CIT, w tym firm o przychodach przekraczających 50 mln euro – co umożliwiłoby samorządom samodzielną weryfikację danych będących podstawą kalkulacji dochodów.

Spadki dochodów województw budzą niepokój

W dokumencie zwrócono uwagę na niepokojący trend – tylko województwa mają odnotować spadki dochodów z PIT, CIT i subwencji ogólnej, podczas gdy inne grupy jednostek samorządu terytorialnego (gminy, powiaty) mają wykazać wzrosty. Zdaniem przedstawicieli Związku, taka sytuacja może świadczyć o konieczności korekty mechanizmu alokacji środków.

„Różnice w dynamice dochodów poszczególnych grup samorządów skłaniają do wniosku, że obecny system wymaga przeglądu i dostosowania, tak aby zapewnić równe traktowanie wszystkich JST” – podkreślono w stanowisku.

Apel o współpracę i transparentność

Zarząd Związku Województw RP wezwał Ministerstwo Finansów do uwzględnienia przedstawionych uwag i rozpoczęcia współpracy z samorządami województw w celu dopracowania metodologii obliczeń na 2026 rok.

Dokument został skierowany do Ministra Finansów i Gospodarki Andrzeja Domańskiego.

Pełna treść stanowiska Zarządu Związku Województw RP: 

https://polskieregiony.pl/wp-content/uploads/2025/10/stanowisko-Zarzadu-w-sprawie-dochodow-z-tytulu-PIT-CIT.pdf