21 września br. w Kazimierzu Dolnym pod prezydencją województwa lubelskiego odbyło się posiedzenie  Konwentu Marszałków Województw RP.

W obradach uczestniczyli także m.in. minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek,;minister funduszy i polityki regionalnej Grzegorz Puda; sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, pełnomocnik rządu ds. uchodźców wojennych z Ukrainy Paweł Szefernaker oraz wojewoda lubelski Lech Sprawka.

– W trakcie dzisiejszych obrad chcemy dokonać bilansu podjętych działań i zastanowić się nad problemami, które przed nad nami stoją z perspektywy krajowej i regionalnej. Skutki wojny powodują szereg wyzwań, przed którymi stanęło nie tylko państwo polskie, ale również samorządy. Od pierwszych dni rosyjskiej agresji na Ukrainę podjęliśmy szeroki wachlarz działań, obejmujących pomoc skierowaną do osób znajdujących się na terenie Lubelszczyzny, jak i tych, które pozostają w ciągle ogarniętym wojną państwie. –mówił marszałek województwa lubelskiego Jarosław Stawiarski podczas otwierania posiedzenia.

Spotkanie zostało podzielone na dwa moduły: „Problemy i zadania regionów w sytuacji kryzysowej wywołanej wojną w Ukrainie” oraz „Aktualne wyzwania związane z nową perspektywą finansową Polityki Spójności – stan negocjacji programów regionalnych oraz stan dokumentów regulujących ich wdrażanie”.

– Wśród uchodźców, którzy zatrzymali się w Polsce, szacujemy, że jest około 700 tys. dzieci w wieku szkolnym, które wymagają zaopiekowania edukacyjnego. Jestem dumny z polskich nauczycieli, rodziców i dzieci i ukraińskich dzieci, które do nas przyjechały. Z żadnego zakątka w Polsce nie dochodzą do nas głosy, o jakichkolwiek problemach rówieśniczych w relacjach między Polakami, a Ukraińcami. Nie mamy też sygnałów, że jest jakiś problem później z rekrutacją do polskich szkół ponadpodstawowych i wyższych. Dążyliśmy do tego, by w egzaminach ósmoklasistów i maturzystów nie było żadnych przywilejów, bo później mogłyby być wykorzystywane przez tych, którzy chcieliby podnosić jakieś problemy natury relacji społecznych między nami i Ukraińcami. Do polskich szkół i przedszkoli w ciągu kilku tygodni przyjęliśmy 200 tys. dzieci, z czego 40 tys. w przedszkolach. System był stworzony w taki sposób i on nadal funkcjonuje, żeby dzieci, które nie rozumieją języka polskiego były w szczególności przyjmowane do oddziałów przygotowawczych, by mogły przede wszystkim nauczyć się języka polskiego. System rozliczania kosztów pobytu dzieci ukraińskich w polskich szkołach jest przejrzysty i comiesięczny, rozliczamy na podstawie danych, które dyrektorzy wprowadzają do systemu informacji oświatowej. Od marca do dzisiaj przekazaliśmy na rachunki samorządów 980 mln zł na pokrycie kosztów edukacji dzieci ukraińskich w Polsce. To są pieniądze z polskiego budżetu. Kolejne ponad 50 mln zł przeznaczyliśmy na podręczniki dla dzieci ukraińskich. Bardzo dziękuję wszystkim samorządom, organom prowadzącym, organizacjom pozarządowym – mówił minister Przemysław Czarnek odnosząc się do wyzwań dotyczących polskiego systemu edukacji wynikających z nowych uwarunkowań migracyjnych.

Natomiast minister Szefernaker poruszył kwestie dotyczące systemowego oraz finansowego wsparcia regionów na rzecz udzielania pomocy uchodźcom z Ukrainy.

– W szczycie, polsko-ukraińską granicę przekraczało dziennie ponad 140 tys. uchodźców. My od początku powołaliśmy zespół rządowo-samorządowy, który zorganizował pierwsze przepisy, które miały nam pomóc w rozwiązywaniu tych problemów. Ustawa na początku marca weszła w życie, wielokrotnie była nowelizowana. W czerwcu wprowadziliśmy daleko idące rozwiązania systemowe do ustawy. Nie tylko związane z pomocą humanitarną, doraźną, ale rozwiązania o charakterze systemowym. Dziś są już realizowane w wielu miejscach. W Polsce mamy dziś około 1 mln 300 tys. uchodźców, którzy pozostają na dłużej w Polsce. Z ponad 600 tys. osób w bazie PESEL, ponad 450 tys. z nich podjęło legalnie pracę w Polsce. Ukraińcy pracują na polski sukces gospodarczy, na wzrost PKB. Uszczelniliśmy system, w ramach którego Ukraińcy dostają świadczenia, tak aby nie dochodziło do nadużyć. Zależy nam na tym, aby osoby mieszkające w zbiorowych miejscach zakwaterowania partycypowały w poszukiwaniu dla siebie mieszkań.

Z kolei wojewoda Lech Sprawka chwalił sprawny przebieg działań w sytuacji kryzysowej.

– Jedyną receptą na skuteczne działanie w sytuacji kryzysowej jest wspólny cel i umiejętne podzielenie się zadaniami. Moją radością jest to, że w naszym województwie współpraca administracji publicznej, czyli rządowej i samorządowej, przebiegała znakomicie. Podobnie jak w pandemii przyjęliśmy kaskadowy system organizacji. Całością działań w zakresie zarządzania kryzysowego przy ogromnym wsparciu ze strony szczególnie MSWiA podzieliliśmy się zadaniami następująco: wojewoda koordynuje, część zadań realizuje w sposób bezpośredni z zaangażowaniem pracowników administracji rządowej, natomiast część zadań jest realizowana przez jednostki samorządu terytorialnego poprzez polecenia – formy porozumienia. – wyjaśniał.

– W dniu wybuchu wojny rosyjsko-ukraińskiej przyjęliśmy już pierwszych uchodźców. Następna kwestia to punkty informacyjne i specyfika przejść. Mamy cztery przejścia drogowe, które są zlokalizowane na terenach wiejskich. Punkty informacyjne uruchomiliśmy podwójne, również z zaangażowaniem Lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego w obrębie przejść i poza nimi. Transport z przejścia do punktów recepcyjnych i z punktów do miejsc stałego zakwaterowania, bądź bezpośrednio z granicy do takich miejsc koordynowała Państwowa Straż Pożarna, przy pomocy OSP. Kolejne zdanie to obsługa i koordynacja innych zadań, tych, które zostały powierzone poszczególnym samorządom do realizacji. Od 24 lutego na odcinku lubelskim przekroczyło granicę około 2 mln 600 tys. osób. W tej chwili w województwie lubelskim mamy w systemie PESEL około 63 tys. osób, a w miejscach stałego zakwaterowania około 4 tys. obywateli Ukrainy. Miejsca stałego zakwaterowania realizują powiaty. Z tego poziomu są zawierane umowy z gminami i innymi podmiotami, które zabezpieczają takie miejsca – mówił Lech Sprawka.

Drugi moduł forum pozwolił przedstawić działania poszczególnych województw związane z nową perspektywą finansową 2021-2027 oraz etapy przygotowań do wdrażania Polityki Spójności. Głos zabrał także minister Grzegorz Puda.

– Podtrzymuję kwestie dotyczące przyszłej perspektywy finansowej odnośnie mniejszych miejscowości. W tej chwili zamykamy obecną perspektywę finansową. 30 czerwca zakończyliśmy rozmowy i Komisja Europejska przyjęła umowę partnerską. To oznacza, że z jednej strony Komisja przyjęła i zatwierdziła strategię inwestycyjną wydatkowania funduszy polityki spójności o wartości ponad 76 mld euro, co znaczy, że środki bezpośrednio zarządzane przez województwa w ramach programów regionalnych będą wynosiły ponad 33 mld euro. Około 8 mld euro – najwięcej środków będzie skierowane na finansowanie tzw. zielonych inwestycji, które wpisują się w europejski zielony ład. 3,5 mld euro będzie przeznaczone na wsparcie innowacji przedsiębiorczości, 2 mld euro będzie skierowane na działania, które mają przeciwdziałać wyłączeniu społecznemu i przyczynić się do poprawy sytuacji tych najbardziej potrzebujących członków naszego społeczeństwa. Pierwszy Program Krajowy na nową perspektywę finansową, czyli pomoc techniczna dla funduszy europejskich jest już przyjęty. Trzy kolejne są już po negocjacjach – czekamy na decyzję ze strony Komisji Europejskiej – mówił.

Konwent Marszałków Województw RP jest ciałem opiniodawczo-doradczym Związku Województw Rzeczypospolitej Polskiej, reprezentującym interesy wszystkich 16 polskich województw. Konwent analizuje i opiniuje propozycje zmian legislacyjnych dotykające obszarów działania samorządów województw oraz omawia aktualne problemy, z którymi w codziennej pracy borykają się władze samorządowe szczebla wojewódzkiego. Do zadań Konwentu należy także inspirowanie społeczności regionalnych, organizacji pozarządowych i pożytku publicznego do podejmowania wspólnych, obywatelskich inicjatyw, mających wpływ na rozwój województw. Konwent Marszałków tworzą marszałkowie województw wchodzących w skład Związku Województw Rzeczypospolitej Polskiej. Przewodniczącym Konwentu jest marszałek województwa aktualnie sprawującego prezydencję. Do końca br. jest to marszałek województwa lubelskiego.

Oprac. na podst. UMWL, lublin.uw.gov.pl

foto: UMWL