W dniach 9–11 kwietnia 2025 r. w Małopolsce odbyło się spotkanie Zespołu ds. Mobilności Rowerowej przy Konwencie Marszałków RP oraz Zespołu Koordynatorów ds. Mobilności Rowerowej przy Związku Województw RP. Wydarzenie zgromadziło około 70 uczestników – przedstawicieli regionów, środowisk rowerowych oraz instytucji (m.in. Ministerstwa Infrastruktury, Polskiej Organizacji Turystycznej, Małopolskiej Organizacji Turystycznej). Gospodarzem spotkania była Małopolska, która zaprosiła gości do Krakowa, Nowego Targu, Szczawnicy i Starego Sącza, by w praktyce zaprezentować swoje dokonania w rozwoju ruchu rowerowego. Spotkanie miało charakter zarówno merytoryczny, jak i terenowy – połączono konferencję pełną prezentacji i paneli dyskusyjnych z wyjazdową wizytą studyjną, warsztatami oraz integracyjnymi przejazdami rowerowymi.

Bogaty program: od obrad po wycieczki w terenie

Program spotkania był bardzo bogaty i różnorodny. Pierwszy dzień w Krakowie upłynął pod znakiem obrad konferencyjnych. Po oficjalnym powitaniu uczestników przez pana Grzegorza Biedronia – prezesa Małopolskiej Organizacji Turystycznej i radnego Województwa Małopolskiego rozpoczęły się prezentacje dobrych praktyk i ciekawych inicjatyw z całego kraju. Prelegenci – reprezentujący różne regiony, instytucje i organizacje – dzielili się doświadczeniami dotyczącymi m.in. współpracy ze środowiskami rowerowymi i twórcami internetowymi, rozwijania Miejsc Przyjaznych Rowerzystom czy innowacyjnych projektów edukacyjnych. Wśród występujących znaleźli się zarówno pracownicy samorządów województw, przedstawiciele Ministerstwa Infrastruktury (Piotr Kalisz – pełnomocnik Ministra Infrastruktury, Krzysztof Klima – Departament Dróg Publicznych MI), Polskiej Organizacji Turystycznej (Małgorzata Wilk-Grzywna – wiceprezes POT), Polskiej Federacji Rowerowej (Andrzej Janowski, Miłosz Tatara) oraz influencerzy (Jarosław Tarański – autor bloga Velo Małopolska, Szymon Nitka – autor bloga ZnajKraj). Dzięki temu zapewniono wielogłosową, ciekawą dyskusję i wymianę wiedzy z różnych perspektyw – zarówno wśród obecnych na sali, jak i z udziałem słuchaczy online.

Po południu pierwszego dnia uczestnicy przenieśli się do Nowego Targu, skąd następnego ranka wyruszyła terenowa część spotkania – wizyta studyjna wzdłuż trasy VeloDunajec. W ramach tej wycieczki rowerowej grupa przejechała w sumie około 110 km malowniczej trasy (w kilku etapach, na przestrzeni dwóch dni), poznając infrastrukturę rowerową, z której słynie Małopolska. Po drodze odbywały się przystanki w ciekawych miejscach i miejscowościach – od punktów widokowych i miejsc obsługi rowerzystów nad Jeziorem Czorsztyńskim, po historyczne przeprawy na Dunajcu. Uczestnicy wizyty spotkali się również z samorządowcami, którzy uczestniczyli w budowie trasy VeloDunajec: z Jakubem Jamrozem – wójtem gminy Łapsze Niżne i Krzysztofem Łapsą – zastępcą wójta gminy Nowy Targ.  Program uwzględniał nawet nietypowe atrakcje, takie jak warsztaty wypieku tradycyjnych moskoli (lokalnych placków ziemniaczanych) w regionalnej izbie w Sromowcach Niżnych. Wieczory kończyły się wspólnymi kolacjami przy regionalnej kuchni – była to okazja do dalszej integracji i rozmów w swobodniejszej atmosferze po całym dniu wrażeń.

Ponad 110 km na dwóch kółkach i 9 MPR-ów na trasie

Kulminacyjnym punktem spotkania była właśnie wyprawa szlakiem VeloDunajec, jednej z flagowych tras rowerowych Małopolski. Uczestnicy przekonali się na własnej skórze, jak wysokiej jakości jest tutejsza infrastruktura: gładkie asfaltowe ścieżki poprowadzone wzdłuż rzek i jezior, czerwone dywany nawierzchni na najbardziej znanych odcinkach oraz nowo wybudowane mosty i kładki zapewniające ciągłość szlaku. Grupa zatrzymała się między innymi przy nowej kładce pieszo-rowerowej „Zerwany Most” na Dunajcu – spektakularnej konstrukcji otwartej w 2024 r., która odtworzyła historyczne połączenie zerwane niegdyś przez powódź. Kolejnym przykładem nowoczesnych rozwiązań była wizyta w okolicach Łącka, gdzie zaprezentowano jedną z oddanych do użytku kładek rowerowych spinających brzegi Dunajca specjalnie dla potrzeb cyklistów.

Co ważne, wszystkie obiekty, z których korzystali uczestnicy podczas podróży – zarówno hotele i pensjonaty, jak i restauracje czy atrakcje turystyczne – posiadają certyfikat Miejsca Przyjaznego Rowerzystom (MPR). Łącznie na trasie odwiedzono 9 różnych MPR-ów, co unaoczniło gościom, jak silnie Małopolska rozwija nie tylko infrastrukturę ale usługi dedykowane cyklistom. Były wśród nich m.in. nowoczesny Qubus Hotel Kraków (położony tuż przy Wiślanej Trasie Rowerowej), klimatyczna Oberża Pod Różą w Nowym Targu, zabytkowa Karczma u Borzanka, gościnna Willa pod Kolejką i luksusowy Szczawnica Park Resort & Spa w Pieninach, a nawet rodzinna Tłocznia Maurera – gospodarstwo sadownicze produkujące soki, które udowadnia, że MPR-em może być także nietypowa atrakcja. Każdy z tych obiektów zapewnia udogodnienia dla osób na rowerach i zrozumienie ich potrzeb – od bezpiecznego przechowania sprzętu, przez narzędzia do drobnych napraw, po menu dostosowane do głodnych po wysiłku rowerzystów. Małopolska udowodniła w ten sposób, że jej pozycja lidera w zakresie turystyki rowerowej to nie marketingowa przesada, lecz rzeczywistość – wysoka jakość infrastruktury i przyjazna atmosfera są tu faktem.

Integracja środowiska – razem na rowerach

W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele szerokiego spektrum instytucji i środowisk związanych z ruchem rowerowym w Polsce. Tak różnorodne grono sprzyjało wymianie doświadczeń z różnych perspektyw i zacieśnianiu współpracy między sektorami.

Część terenowa – wspólna kilkudziesięciokilometrowa przejażdżka, przystanki i posiłki – okazała się świetnym sposobem na integrację uczestników. W trakcie jazdy rowerzyści nawiązywali rozmowy, dzielili się na bieżąco wrażeniami z trasy, a także bardziej prywatnymi refleksjami dotyczącymi swoich regionów. Wieczorne spotkania przy kolacji dodatkowo zbliżyły do siebie ludzi, którzy na co dzień kontaktują się głównie zdalnie. Nawet takie detale jak wspólne pieczenie moskoli czy spływ Dunajcem dla chętnych sprawiły, że uczestnicy wyjechali z Małopolski nie tylko bogatsi w wiedzę, ale też z poczuciem przynależności do zgranego „teamu rowerowego” działającego ponad podziałami geograficznymi.

Kluczowe tematy i potrzeba rozwiązań systemowych

Podczas obrad konferencyjnych w Krakowie oraz dyskusji toczonych zarówno na sali, jak i w terenie, wybrzmiały najważniejsze obecnie tematy dotyczące rozwoju ruchu rowerowego w Polsce. Gospodarze i prelegenci zadbali o to, by poruszyć kwestie palące dla wszystkich regionów. Wśród kluczowych wątków pojawiły się:

• Specustawa rowerowa – Idea specjalnej ustawy usprawniającej i przyspieszającej budowę infrastruktury rowerowej, na wzór specustaw drogowych. Omawiano postulaty ujęcia przepisów rowerowych w ramy prawne ułatwiające inwestycje. Padły apele o przyspieszenie prac legislacyjnych w tym zakresie
• Budowa tras na wałach – Wykorzystanie korony wałów przeciwpowodziowych pod ścieżki rowerowe jako sposób na poprowadzenie tras w naturalnych korytarzach nadrzecznych. Przywoływano przykład Małopolski, gdzie udało się pokonać bariery prawne i finansowe, a rowerostrady na wałach stały się hitem (m.in. wzdłuż Wisły czy Dunajca). Inne regiony chcą czerpać z tych doświadczeń, dlatego dyskutowano jak ujednolicić podejście w skali kraju.
• Współpraca w ramach EuroVelo – Podkreślono znaczenie włączenia polskich tras w europejską sieć EuroVelo. Omówiono zasady współpracy w ramach Porozumienia o utworzeniu Krajowego Centrum Koordynacji EuroVelo, które kilka miesięcy temu zostało podpisane w Krakowie pomiędzy Polską Organizacją turystyczną a Związkiem Województw RP.
• Standaryzacja danych o infrastrukturze – Specjaliści z różnych regionów zwrócili uwagę na potrzebę jednolitego modelu gromadzenia i prezentacji informacji o trasach rowerowych. Omówiono dotychczasowe prace zespołu nad ujednoliceniem map szlaków, aplikacji mobilnych i oznakowania. Standaryzacja ma sprawić, że rowerzyści w całym kraju będą mieli dostęp do spójnych, aktualnych danych o trasach, co ułatwi planowanie wycieczek i zwiększy bezpieczeństwo.

W dyskusjach wielokrotnie podkreślano, że konieczne są rozwiązania systemowe, wykraczające poza lokalne działania. Przykładowo zwrócono uwagę na problem intermodalności – „nie ma turystyki rowerowej bez możliwości przewozu rowerów w transporcie zbiorowym” – stwierdził dr inż. Tadeusz Kopta, apelując o lepszą organizację przewozu rowerów w pociągach i autobusach. Uczestnicy zgodzili się, że tylko skoordynowane działania na szczeblu krajowym – w legislacji, finansowaniu i standardach – pozwolą w pełni wykorzystać potencjał, jaki tworzą coraz liczniejsze inwestycje w infrastrukturę rowerową. Przypomniano, iż od 2015 r. specustawa rowerowa czeka na odblokowanie. Marszałkowie Województw już kilka lat temu zwrócili się do Ministerstwa Infrastruktury z prośbą o przyjęcie specustawy – stanowisko 9/2022 Konwentu Marszałków Województw RP z dnia 21 września 2022 r. w sprawie uwzględnienia dróg dla rowerów oraz dróg dla pieszych i rowerów poza pasem drogowym w ustawie o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych.

źródło: Zespół ds. Rozwoju Ruchu Rowerowego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego