2 grudnia 2025 w Sejmie RP odbyło się posiedzenie połączonych podkomisji: Podkomisji stałej finansów i ustroju samorządu terytorialnego oraz Podkomisji stałej polityki regionalnej i wydatkowania środków Unii Europejskiej. W posiedzeniu, ze strony Związku Województw Rzeczypospolitej Polskiej (ZWRP), uczestniczył pracownik biura. Stronę rządową reprezentował Szymon Wróbel, zastępca dyrektora Departamentu Administracji Publicznej w MSWiA.

Prezentacja raportu Unii Metropolii Polskich

Głównym punktem obrad było przedstawienie raportu Unii Metropolii Polskich dotyczącego zmian lokalnych liderów – analiza wyników wyborów wójtów, burmistrzów i prezydentów miast w latach 2006–2024. Szczegółową prezentację opracowania przedstawił Marcin Wojdat.

Raport obejmował m.in.:

• przegląd wyborów samorządowych po 1989 r.,

• metodologię badań,

• procentową skalę zmian włodarzy w gminach,

• liczbę włodarzy wybranych od 2006 r.,

• dynamikę zmian na stanowiskach prezydentów miast,

• analizę gmin, w których włodarz sprawuje urząd po raz drugi,

• występowanie gmin z jednym kandydatem,

• przypadki wyborów włodarzy w toku kadencji,

• znaczenie i częstotliwość lokalnych referendów odwoławczych.

Dyskusja o zniesieniu dwukadencyjności włodarzy

Na podstawie zaprezentowanych danych odbyła się szeroka dyskusja dotycząca zasadności zniesienia obowiązującego obecnie ograniczenia dwóch kadencji dla organów wykonawczych gmin. W debacie brali udział parlamentarzyści oraz przedstawiciele korporacji samorządowych.

Wypowiedzi uczestników były w dużej mierze zbieżne – wyrażono poparcie dla rozwiązań przewidzianych w poselskim projekcie nowelizacji Kodeksu wyborczego, który zakłada odejście od limitu dwóch kadencji dla wójtów, burmistrzów i prezydentów miast.

Podkreślono także, że Stanowisko Zarządu Związku Województw RP z 30 lipca 2025 r., przekazane wcześniej do sekretariatu Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej, również zawiera jednoznaczne poparcie dla wprowadzenia zmian w zakresie zniesienia ograniczenia liczby kadencji.