W dniach 13-14 lutego 2025 r. odbyło się pierwsze posiedzenie Zespołu Eksperckiego ds. Europejskiej i Krajowej Polityki Strukturalnej (ZEEiKPS) w ramach przewodnictwa Małopolski w Konwencie Marszałków Województw RP.

Główne tematy spotkania w Krakowie obejmowały:

• Politykę spójności po 2027 roku oraz rolę regionów w systemie jej realizacji. Potwierdzono konieczność zwiększenia aktywności regionów w dyskusji nad kształtem przyszłej polityki spójności. Omówiono planowane działania, takie jak: przygotowanie wspólnego stanowiska regionów w odpowiedzi na trwające konsultacje nowego wieloletniego budżetu UE, organizacja spotkania Marszałków Województw z Piotrem Serafinem, Komisarzem ds. Budżetu, Administracji Publicznej oraz Zwalczania Nadużyć Finansowych, a także organizacja konferencji przez Województwo Małopolskie i ZWRP z udziałem przedstawicieli regionów UE z krajów zdecentralizowanych – Niemiec, Francji, Włoch oraz Hiszpanii, której celem będzie opracowanie wspólnego stanowiska (memorandum) dotyczącego przyszłej polityki spójności. Członkowie zespołu uznali także za konieczne podjęcie aktywnych rozmów z Ministerstwem Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie architektury wdrażania polityki spójności po 2027 roku w Polsce oraz strategii rozwoju kraju i sektorowych strategii, a także założeń systemu ich wdrażania.

• Społeczny Fundusz Klimatyczny – zakres interwencji z poziomu regionów oraz algorytm podziału środków. Przedstawiciele regionów, po osiągnięciu konsensusu, uzgodnili propozycję algorytmu podziału środków SFK pomiędzy województwa. Wypracowano również poprawki do projektu stanowiska Konwentu Marszałków Województw RP w sprawie trybu wdrażania i podziału środków komponentu regionalnego w ramach Planu Społeczno-Klimatycznego. Ostateczna wersja stanowiska, przyjęta 27 lutego przez Konwent Marszałków, została opracowana po konsultacjach z przedstawicielami MFiPR, Ministerstwa Infrastruktury, Ministerstwa Klimatu i Środowiska oraz po kilku rundach konsultacji międzyregionalnych.

• Stan realizacji zasady n+2/n+3 – zagrożenia oraz możliwe działania systemowe. Podczas spotkania przedstawiono informacje z MFiPR na temat stanu realizacji programów regionalnych w obecnej perspektywie finansowej. Zaprezentowano również informacje o stanie realizacji zasady n+3/n+2 z perspektywy europejskiej, z uwzględnieniem przykładu Małopolski. Uczestnicy zostali poinformowani o działaniach MFiPR mających na celu uelastycznienie linii demarkacyjnej, a także o innych działaniach mogących ułatwić i przyspieszyć wdrażanie programów regionalnych.

W posiedzeniu ZEEiKPS uczestniczyli przedstawiciele MFiPR, w tym Anna Sulińska-Wójcik, Zastępca Dyrektora Departamentu Programów Regionalnych, oraz Jarosław Orliński, Dyrektor Departamentu Programów Infrastrukturalnych.

Na forum ZEEiKPS konsultowano również projekt stanowiska Konwentu Marszałków Województw RP dotyczący niewystarczających środków alokacji na pomoc techniczną w programach regionalnych realizowanych w perspektywie finansowej 2021-2027 (przyjęty podczas posiedzenia 27 lutego).

Podczas spotkania zespołu przyjęto także plan prac na bieżące półrocze. Kolejne spotkania zaplanowane są na kwiecień i czerwiec. Będą one poświęcone kontynuacji prac nad przyszłością polityki spójności po 2027 roku oraz dalszym pracom nad Społecznym Funduszem Klimatycznym (kontekst wdrożeniowy), a także perspektywom współpracy regionalnej, w tym wspólnym projektom rozwojowym, średniookresowej strategii rozwoju kraju, aktualizacji strategii rozwoju województw oraz kompleksowej zmianie ustawy o samorządzie województwa.

Uczestnicy dwudniowego spotkania w stolicy Małopolski mieli także okazję zwiedzić m.in. Muzeum Inżynierii i Techniki, w tym obiekty dawnej zajezdni. Kompleks ten stanowi unikat na skalę europejską, jako jedyny zachowany w całości zespół obiektów dokumentujących rozwój komunikacji miejskiej od tramwaju konnego, przez tramwaj elektryczny wąsko- i normalnotorowy, po autobusy.