Reforma systemu opieki zdrowotnej to główny temat ostatniego posiedzenia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

Spotkanie odbyło się 19 maja i miało formę zdalną.

Obradom współprzewodniczyli: Paweł Szefernaker, wiceminister spraw wewnętrznych i administracji oraz Grzegorz Schreiber, marszałek województwa łódzkiego, reprezentujący Związek Województw RP.

Ponadto ZWRP reprezentowali: Piotr Całbecki, marszałek województwa kujawsko-pomorskiego; Jakub Mielczarek, dyrektor Biura Związku i adwokat Rafał Cieślik.

Na wniosek strony samorządowej w posiedzeniu wziął udział Adam Niedzielski, minister zdrowia. Zapowiedział on zmianę zapisów dotyczących reformy ochrony zdrowia w Krajowym Planie Odbudowy. Centralizację szpitali samorządowych zastąpić ma nowy model. Będzie on pozwalał na wprowadzanie do samorządowych szpitali rządowych pełnomocników ministra zdrowia do tych placówek, które są w złej kondycji.

Wariant ten, jak wyjaśniał wiceminister Sławomir Gadomski zakłada podział szpitali na trzy kategorie: dobrych, średnich i złych. – Te, które trafią do kategorii dobrych zostaną wzmocnione. Te, które trafią do kategorii średnich będą musiały podjąć (wymuszone ustawowo) działania restrukturyzacyjne zatwierdzane i monitorowane przez Agencję Rozwoju Szpitali. Natomiast w szpitalach trzeciej kategorii wprowadzony zostanie zarząd komisaryczny, który przeprowadzi restrukturyzację podmiotu – mówił.

W ocenie szefa resortu zdrowia podstawowym problemem służby zdrowia w Polsce jest niedostosowanie infrastruktury do posiadanych zasobów. A także wielowładztwo, wyniszczająca konkurencja i nieskoordynowana opieka nad pacjentem. Jak mówił, szpitale zamiast współpracować, realizować komplementarną opiekę nad pacjentem prowadzą między sobą niezdrową konkurencję, podkupują sobie pracowników, co prowadzi w efekcie m.in. do rozkręcania spirali wynagrodzeń. Sytuację poprawić ma zmiana stylu zarządzania, nad którą pracuje specjalny zespół kierowany przez ministra Gadomskiego. Raport z jego prac ma zostać oficjalnie zaprezentowany pod koniec maja.

Minister Adam Niedzielski zapowiedział, że zaprosi samorządy do prekonsultacji projektu regulacji dotyczących reformy ochrony zdrowia.

– Cieszą mnie słowa ministra Niedzielskiego o otwarciu się na prekonsultuje projektu ustawy mającej wdrażać planowaną reformę. Samorządy są bowiem niezwykle ważnym partnerem, zwłaszcza na poziomie regionalnym. Samorządy województw angażują się bowiem w wypracowanie własnych strategii ochrony zdrowia. Zawarte w nich pomysły i inicjatywy mogą być niezwykle cenne w pracach nad reformą. Nie wyobrażam sobie prac nad reformą bez naszego zaangażowania. Mamy pełną świadomość ilości problemów do rozwiązania, wielkości deficytu, ale mamy też potrzebę wskazania, jak te niedobory uzupełnić, czy jakie zawody medyczne potrzebują pilnego zasilenia, a więc także jakie kierunki kształcenia należy wdrażać. Mamy też wiedzę, co i jak zrobić, aby prawidłowo stworzyć konstrukcje świadczeń zdrowotnych. – mówił Roman Kolek, przewodniczący Komisji ds. Zdrowia i Polityki Społecznej Związku Województw RP, członek Zarządu Województwa Opolskiego. Marszałek zwrócił także uwagę, że nie będzie możliwe upowszechnienie świadczeń ambulatoryjnych bez drastycznego zwiększenia nakładów na nie. – Opieki ambulatoryjnej nie da się upowszechnić, nie da się zwiększyć dostępności udzielanych w jej ramach świadczeń, podnosząc wydatki na nie o 2- 3 proc. rocznie – wskazywał Roman Kolek.

– Podstawą jest zawsze dobra diagnoza i liczę, że naszą dyskusję od tej właśnie diagnozy. Ta pierwsza analiza, że mamy więcej łóżek niż na zachodzie Europy, a mniej personelu, prawie wszystko tłumaczy. Powinniśmy się teraz zastanowić, co dalej z tym zrobić. Bardzo też podoba mi się też hasło koordynacji. Widziałbym je jednak jako przesunięcie na poziom regionu koordynacji na poziomie POZ, specjalistki i szpitalnictwa. Mam nadzieję, że już wkrótce, zgodnie z zapowiedziami Ministra Niedzielskiego dołączymy – jako strona samorządowa – do tej dyskusji. – mówił marszałek Piotr Całbecki.

Resort zdrowia przedstawił także propozycje rozstrzygnięcia propozycji wynikającej z wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie pokrycia straty samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 listopada 2019 r. sygn. akt K 4/17 (sejm.gov.pl)

Orzeczenie to stwierdza, że przepisy ustawy o działalności leczniczej nakazujące jednostkom samorządu terytorialnego finansować zadłużenie szpitali, są niezgodne z ustawą zasadniczą. Zgodnie z sentencją tego wyroku niekonstytucyjne przepisy tracą moc obowiązującą po upływie 18 miesięcy od dnia ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw. Minister Gadomski poinformował, że po dokonaniu analizy, resort planuje prac legislacyjnych.

– Doszliśmy do wniosku, że nie nowelizujemy tej ustawy, a wyrok Trybunału zostawiamy w pewnym sensie do samowykonania. Akceptujemy to, że w myśl tego wyroku samorządy i generalnie organy tworzące, nie będą mogły uzupełniać straty finansowej przekraczającej amortyzację w SP ZOZ-ach – mówił minister. Jednocześnie Sławomir Gadomski zaznaczył, że Ministerstwo Zdrowia jest otwarte na wprowadzenie rozwiązań umożliwiających m.in. samorządom na dobrowolne finansowanie strat szpitali w określonych sytuacjach.

Komisja zaopiniowała kilkanaście projektów aktów prawnych, w tym opinię negatywną wydała projektowi rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu „Dobry start”.