Rusza program wczesnego wykrywania raka szyjki macicy, realizowany przez Dolnośląskie Centrum Onkologii. Na cały projekt Samorząd Województwa Dolnośląskiego przeznaczył milion złotych z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 w ramach Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych (RFIL).

– Dziś możemy poinformować o realizacji pierwszej części działań, czyli doposażenia gabinetów ginekologicznych w specjalistyczne sprzęty. Kolposkopy to urządzenia, które umożliwią pogłębioną diagnostykę raka szyjki macicy.  W ramach współpracy trafią one nie tylko do DCO, ale również w inne części regionu – do Jeleniej Góry, Oleśnicy i Wałbrzycha. Kluczowym punktem tego programu będzie Cytobus, który zapewni dostęp do badań w kierunku wykrywania raka szyjki macicy na terenie całego Województwa. Naszym celem jest dotarcie do mieszkanek mniejszych miejscowości – mówi wicemarszałek województwa dolnośląskiego Marcin Krzyżanowski.

Cytobus, mobilny gabinet ginekologiczny wyposażony w nowoczesny sprzęt będzie gotowy w grudniu bieżącego roku. Kobiety będą mogły wykonać tu badanie cytologiczne w ramach programu profilaktyki raka szyjki macicy – bez skierowania i bez kolejki. Program skierowany jest do wszystkich dbających o swoje zdrowie pań.

Cytobus to tylko część szerszego programu wczesnego wykrywania i leczenia raka szyjki macicy. Jego koordynatorem jest Dolnośląskie Centrum Onkologii we Wrocławiu – w sieci są także trzy inne dolnośląskie ośrodki, które mają poradnie i oddziały ginekologiczne:

– Wojewódzkie Centrum Szpitalne Kotliny Jeleniogórskiej

– Powiatowy Zespół Szpitali w Oleśnicy

– Specjalistyczny Szpital Ginekologiczno-Położniczy im. E. Biernackiego w Wałbrzychu.

– Zgłaszalność na cytologię scryningową jest wciąż niska, a jest to podstawowe badanie, które pozwala wykryć zmiany prowadzące do raka szyjki macicy – podkreśla. – Chcemy dotrzeć do jak największej grupy kobiet, które m.in. z powodu pandemii COVID-19, mogą mieć utrudniony dostęp do tych badań. Cytobus wyjedzie, więc na drogi Dolnego Śląska z wykwalifikowanymi położnymi na pokładzie, aby pobrać cytologię u wszystkich chętnych pań – wyjaśnia dr Marcin Jędryka, ginekolog-onkolog z Oddziału Ginekologii Onkologicznej w DCO.

Badania cytologiczne w cytobusie i ich ocena to pierwszy etap diagnostyki. Jeśli kobieta otrzyma nieprawidłowy wynik cytologii, będzie kierowana na dalsze badania diagnostyczne. Kolejnym etapem jest wystandaryzowana kolposkopia (diagnostyka pogłębiona weryfikująca wynik cytologii) w 4 współpracujących ośrodkach na Dolnym Śląsku.

W ramach programu DCO zakupiło 4 kolposkopy optyczne (z możliwością rejestracji obrazów), które są kluczowym sprzętem do pogłębionej diagnostyki raka szyjki macicy oraz zestawy nowoczesnych narzędzi do pobierania materiału tkankowego do badań histopatologicznych. Sprzęt nowej generacji trafi także do ośrodków współpracujących z DCO w ramach sieci (Wojewódzkie Centrum Szpitalne Kotliny Jeleniogórskiej, Powiatowy Zespół Szpitali w Oleśnicy i Specjalistyczny Szpital Ginekologiczno-Położniczy im. E. Biernackiego w Wałbrzychu).

– Stworzyliśmy system weryfikacji wyników cytologii pobranych podczas tego programu. Każda z pań z nieprawidłowym wynikiem będzie szybko zdiagnozowana i leczona. Przekazujemy do szpitali w regionie kolposkopy z oprzyrządowaniem, aby pacjentki z Dolnego Śląska miały dostęp do nowoczesnej diagnostyki raka szyjki macicy, mimo ograniczeń związanych z pandemią. Teraz będą mogły wykonać badanie kolposkopowe w miejscu zamieszkania – dodaje dr Barbara Rossochacka-Rostalska, kierownik Oddziału Ginekologii Onkologicznej w DCO, konsultant wojewódzki w dziedzinie ginekologii onkologicznej.

W DCO, które jest ośrodkiem koordynującym sieć, będzie dodatkowo możliwość wykonania ambulatoryjnych zabiegów diagnostyczno-terapeutycznych (elektrokonizacja szyjki macicy) – dzięki zakupionemu nowoczesnemu aparatowi do diatermii chirurgicznej. W przypadku pacjentek z już rozpoznanym nowotworem szyjki macicy, określenie stopnia zaawansowania choroby umożliwi nam aparat USG, z obrazowaniem trójwymiarowym.

Zakład Diagnostyki Molekularnej Nowotworów DCO będzie wyposażony w nowy aparat do testów molekularnych, identyfikujących DNA wirusa brodawczaka ludzkiego HPV w planowanych w bliskiej przyszłości badaniach profilaktycznych raka szyjki macicy nowej generacji. Zakażenie wirusem HPV jest bowiem głównym czynnikiem rozwoju tego nowotworu.

Ponadto nowy aparat będzie mógł być wykorzystywany do molekularnych badań pacjentów onkologicznych w procesie kwalifikacji do terapii celowanych. Zakład Diagnostyki Molekularnej Nowotworów DCO jest obecnie jedynym laboratorium na Dolnym Śląsku zapewniającym kompleksową diagnostykę molekularną w onkologii. Zakup sprzętu bez wątpienia usprawni diagnostykę i kompleksowe leczenie pacjentów na Dolnym Śląsku.

– Nowoczesna, skoordynowana i kompleksowa opieka nad pacjentami z chorobami nowotworowymi staje się standardem w ochronie zdrowia. Skuteczne przeprowadzenie pacjenta po jego indywidualnej ścieżce, rozpoczynającej się od podejrzenia choroby aż po rehabilitację po zakończonym leczeniu, wymaga odpowiedniej organizacji pracy onkologów i przede wszystkim bliskiej współpracy z ośrodkami w regionie. Wykorzystanie cytobusa znacznie poprawi dostęp do szybkiej, dobrej jakościowo diagnostyki onkologicznej. Współpraca z ośrodkami w Oleśnicy, Wałbrzychu i Jeleniej Górze jest przykładem nowoczesnego podejścia w koordynowanej opiece onkologicznej – komentuje dr hab. Adam Maciejczyk, dyrektor naczelny DCO.

Według statystyk podanych przez NFZ tylko około 20 procent kobiet zgłasza się na przesiewowe badania cytologiczne, które pozwalają szybko wykryć zmiany prowadzące do raka szyjki macicy. W 2018 roku na nowotwór złośliwy szyjki macicy zachorowało 177 kobiet w województwie dolnośląskim – w Polsce – 2360. Z tej liczby na Dolnym Śląsku zmarły 143 osoby, w Polsce – 1593.

Źródło i foto: umwd