Zarząd Związku Województw Rzeczypospolitej Polskiej wyraził swoje zaniepokojenie w sprawie kwalifikowalności podatku VAT od inwestycji i projektów realizowanych w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO). Aktualne regulacje nakładają na beneficjentów konieczność samodzielnego pokrywania tego kosztu, co znacząco ogranicza możliwości finansowe samorządów i podmiotów leczniczych.

KPO, jako kluczowy instrument wsparcia odbudowy gospodarczej po pandemii COVID-19, obejmuje dofinansowanie całkowitej wartości inwestycji. Jednakże podatek VAT został uznany za wydatek niekwalifikowalny, co oznacza, że jego koszt musi zostać pokryty przez beneficjentów. W przypadku ochrony zdrowia są to głównie placówki medyczne oraz jednostki samorządu terytorialnego, które nie mają zabezpieczonych dodatkowych środków na ten cel. W obliczu trudnej sytuacji finansowej tych podmiotów, taki mechanizm znacząco ogranicza ich zdolność do korzystania ze środków KPO.

Dodatkowym wyzwaniem pozostaje krótki okres kwalifikowalności wydatków oraz termin zakończenia realizacji projektów, ustalony na czerwiec 2026 roku. Zarządzający placówkami medycznymi obawiają się, że ze względu na skomplikowane procedury przetargowe, konieczność uzyskania odpowiednich pozwoleń oraz długie terminy realizacji inwestycji, efektywne wykorzystanie funduszy może okazać się niemożliwe. Koncentracja inwestycji w tak krótkim czasie może również doprowadzić do wzrostu cen usług i materiałów, a także problemów z dostępnością wykonawców.

W związku z powyższym, Zarząd Związku Województw RP apeluje o podjęcie działań mających na celu:

1. Wprowadzenie rozwiązań umożliwiających dofinansowanie kosztów podatku VAT dla beneficjentów KPO, w tym podmiotów leczniczych i jednostek samorządu terytorialnego.
2. Wydłużenie okresu kwalifikowalności środków KPO, np. poprzez możliwość aneksowania umów lub uzyskania indywidualnych prolongat terminów dla konkretnych inwestycji, gdy wystąpią uzasadnione przeszkody niezależne od beneficjentów.

Zarządu Związku Województw RP podkreślił, że podjęcie szybkich decyzji w tej sprawie jest kluczowe dla skutecznej realizacji projektów finansowanych z KPO. Brak odpowiednich zmian może skutkować rezygnacją wielu samorządów i placówek medycznych z ubiegania się o środki, co osłabi realizację strategicznych inwestycji mających na celu odbudowę i rozwój ochrony zdrowia w Polsce.

link do stanowiska Zarządu Związku Województw Rzeczypospolitej Polskiej:

https://polskieregiony.pl/wp-content/uploads/2025/02/Stanowisko-Zarzadu-ZWRP_w-sprawie-kwalifikowalnosci-podatku-VAT.pdf