W ostatnich 4 latach wyeliminowano blisko 104 tys. ton azbestu w 213 gminach województwa lubelskiego. Dzisiaj w Lubelskim Centrum Konferencyjnym odbyło się spotkanie podsumowujące realizację projektu „System gospodarowania odpadami azbestowymi na terenie województwa lubelskiego” za lata 2018-2022. W konferencji wzięli udział: Wicemarszałek Województwa Lubelskiego Michał Mulawa, Dyrektor Departamentu Środowiska i Zasobów Naturalnych Janusz Bodziacki oraz Elżbieta Stosio-Sielach, członek zespołu badawczego, która przygotowała raport końcowy z realizacji projektu.

W 2017 roku województwo lubelskie znajdowało się w czołówce regionów z wysokim wskaźnikiem wyrobów zawierających azbest (470 kg na 1 mieszkańca). Największy problem stanowiła emisja rakotwórczych włókien azbestu. Wdychanie ich powoduje poważne choroby, które rozwijają się bardzo powoli. Objawy azbestozy mogą wystąpić po 10-20 latach, a objawy nowotworów wywołanych azbestem – nawet po 40 latach.

Czynniki ekologiczne i zdrowotne zdecydowały, że ówczesny Zarząd Województwa Lubelskiego rozpoczął działania mające na celu wyeliminowanie azbestu ze środowiska. Ważnym elementem polityki ekologicznej były i są działania w zakresie kształtowania sprawnego systemu gospodarowania odpadami, w tym azbestowymi, z udziałem środków europejskich.

– Początkowo planowano zutylizować 40 tysięcy ton azbestu. Ostatecznie udało się osiągnąć poziom 74 tysięcy ton. Proporcjonalnie do wzrostu liczby usuniętych ton eternitu rosła również wysokość zaangażowanych środków europejskich. W sumie to ponad 45 mln zł – mówił Dyrektor Departamentu Środowiska i Zasobów Naturalnych Janusz Bodziacki.

Pierwszy uruchomiony projekt realizowany był w latach 2012-2016 w ramach Funduszu Szwajcarskiego i pozwolił na zlikwidowanie ponad 78 tys. ton azbestu u 32 tys. rodzin. Kontynuacją podjętych działań był „System gospodarowania odpadami azbestowymi na terenie województwa lubelskiego” realizowany w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego WL na lata 2014-2020. W jego wdrażanie zaangażowało się 213 gmin z obszaru województwa. Podsumowanie działań tej inicjatywy podczas dzisiejszej konferencji prasowej przedstawiła Elżbieta Stosio-Sielach – członek zespołu badawczego Piotr Fuchs Smart Research.

Podsumowanie projektu „System gospodarowania odpadami azbestowymi na terenie województwa lubelskiego” w latach 2018-2022

W wyniku podpisania łącznie 5 aneksów całkowita wartość projektu opiewa na kwotę nieco ponad 45 mln zł (z początkowej kwoty 25,3 mln zł), z czego dofinasowanie unijne to prawie 41,5 mln zł. Sześciokrotnie przeprowadzono nabory wniosków (łącznie wpłynęło ponad 49 tys. zgłoszeń). Mając na uwadze ogromną popularność projektu i oczekiwania mieszkańców, wydłużono termin realizacji do 2022 roku. Inicjatywa była kierowana do wszystkich mieszkańców województwa lubelskiego, na posesjach których znajdowały się wyroby i odpady zawierające azbest. Gospodarstwa domowe nie ponosiły kosztów związanych z ich demontażem, transportem i utylizacją.

Projekt zakładał pozbycie się ok. 79 tys. ton azbestu. Łącznie usunięto prawie 104 tys. ton wyrobów azbestowych w 41 tys. lokalizacji. Zrealizowano także kampanię informacyjno-edukacyjną uświadamiającą mieszkańców regionu w zakresie bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest. W ramach kampanii zrealizowano dwie konferencje o charakterze ogólnopolskim objęte patronatem Ministra Przedsiębiorczości i Technologii, Ministra Środowiska i Ambasadora Szwajcarii.

Co dalej z azbestem w regionie

– Na terenie województwa lubelskiego jest nadal około miliona ton wyrobów z azbestu. W nowej perspektywie finansowej planujemy realizację podobnego projektu, który chcemy połączyć z wykorzystaniem energii słonecznej. Najpierw usuwalibyśmy pokrycia dachowe zawierające azbest, a w drugiej kolejności zakładalibyśmy instalacje fotowoltaiczne albo solarne. Chcielibyśmy objąć tym programem ponad 40 tysięcy lokalizacji – zapowiedział Wicemarszałek Województwa Lubelskiego Michał Mulawa.

Na zakończenie realizacji programu powstał raport podsumowujący projekt w oparciu o założone cele oraz ewaluację i wytyczne w kierunku przyszłych zadań, jakie powinny być zrealizowane w ramach obowiązujących dokumentów strategicznych.

Projekt pt. „System gospodarowania odpadami azbestowymi na terenie województwa lubelskiego” w latach 2018-2022 jest realizowany w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2014-2020, Oś Priorytetowa 6 Ochrona środowiska i efektywne wykorzystanie zasobów, Działanie 6.3 Gospodarka odpadami. Wydatek współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach realizacji projektu pt. „System gospodarowania odpadami azbestowymi na terenie województwa lubelskiego”.