Projekt ustawy wdrożeniowej, realizacja Rządowego Funduszu Inwestycji Strategicznych Polski Ład oraz Narodowego Programu Szczepień – to niektóre z kwestii omawianych podczas ostatniego posiedzenia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

Spotkanie odbyło się 27 października br. i miało formułę hybrydową. Obradom współprzewodniczyli: wiceminister spraw wewnętrznych i administracji Paweł Szefernaker oraz Krzysztof Iwaniuk, przewodniczący Związku Gmin Wiejskich, wójt gminy Terespol.

Związek Województw RP na posiedzeniach plenarnych reprezentują: Piotr Całbecki, marszałek województwa kujawsko-pomorskiego; Grzegorz Schreiber, marszałek województwa łódzkiego; Jakub Mielczarek, dyrektor Biura Związku i Rafał Cieślik, adwokat.

Polski Ład

W środowym spotkaniu wzięła udział Beata Daszyńska-Muzyczka, prezes Banku Gospodarstwa Krajowego, która przedstawiła informację na temat realizacji Rządowego Funduszu Inwestycji Strategicznych Polski Ład.

Pierwsza edycja pilotażowego naboru wniosków o dofinansowanie z Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych rozpoczęła się 2 lipca i trwała do 15 sierpnia br.

Wyniki są dostępne tutaj

Rządowy Fundusz Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych – edycja pierwsza – BGK

Zainteresowanie programem było bardzo duże. Samorządy złożyły prawie 8 tys. wniosków opiewających na łączną kwotę ponad 93 mld zł. Tymczasem do rozdysponowania było 23,8 mld zł. Komisja konkursowa dzieliła środki na poszczególne województwa, proporcjonalnie do liczby mieszkańców i wagi strategicznej inwestycji. Najwięcej środków zostanie przekazane na budowę dróg, a w drugiej kolejności na kanalizację. W zależności od priorytetu samorządy mogły uzyskać dofinansowanie między 95 a 80% kosztów.

Sekretarz strony samorządowej Marek Wójcik (Związek Miast Polskich) zauważył, że podział tego typu środków powinien odbywać się przy udziale samych zainteresowanych.

– Jako organizacje samorządowe zgłaszamy się do udziału w komisjach konkursowych przy następnym naborze. Dzięki temu będzie on jeszcze bardziej przejrzysty i będzie uwzględniał to, co wynika z praktyki – mówił.

Drugi nabór dla samorządów do Rządowego Funduszu Polski Ład ma być ogłoszony najpóźniej na przełomie listopada i grudnia. Jak zapowiedziała prezes BGK, nowością będzie m.in. specjalna ścieżka dla gmin, w których funkcjonowały PGRy.

Prezentacja BGK Prezentacja_spotkania_BGK_20211025_WSTEP DO EDYCJI 2

W sprawie szczepień

Podczas posiedzenia Komisji minister Michał Dworczyk, szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, przedstawił informację o przebiegu Narodowego Programu Szczepień.

Jak mówił, od 2 listopada br. grupa uprawniona do przyjęcia 3. dawki rozszerzy się o wszystkie osoby powyżej 18 roku życia, po upływie 6 miesięcy od podania ostatniej dawki.

Natomiast z informacji przedstawionej przez wiceminister zdrowia Annę Goławską wynika natomiast, że od połowy grudnia rozpoczną się szczepienia dzieci między 5 a 12 rokiem życia.

Ustawa wdrożeniowa

W porządku obrad znalazł się ważny dla samorządów województw punkt dotyczący projektu ustawy wdrożeniowej (projekt ustawy o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027), który ostatecznie – po długiej dyskusji – otrzymał pozytywną opinię strony samorządowej Komisji. Jednakże pozostały kwestie sporne, które będą jeszcze omawiane na osobnym spotkaniu samorządów i rządu.

Prace na projektem opisywaliśmy tutaj: Intensywne prace regionów nad projektem ustawy wdrożeniowej – Polskie Regiony

Dwie ze spornych kwestii to wcześniej już zgłaszane uwagi Związku Województw RP, które dotyczą:

– traktowania w uprzywilejowany sposób jednego podmiotu, jakim jest BGK,  w zakresie wdrażania wsparcia zwrotnego ze środków KPO.

ZWRP proponuje rozszerzenie katalogu instytucji o jednostkę wspierającą plan rozwojowy, w szczególności samorząd województwa, rozumiany jako podmiot, któremu w drodze porozumienia albo umowy zawartych z instytucją odpowiedzialną za realizację inwestycji, zostałaby powierzona realizacja zadań w ramach inwestycji.

– wprowadzenia do ustawy, jako zwieńczenie procedury kontradyktoryjnej, mechanizmu mediacji i powołania w tym celu Rady Audytu.

Regiony proponują, aby w składzie Rady Audytu znaleźli się: Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, Instytucja Koordynującą Umowę Partnerstwa, Związek Województw RP, niezależni eksperci z dziedziny kwalifikowalności wydatków a także instytucja zarządzająca, której mediacja dotyczy. Skład nie powinien przekroczyć 15 osób. ZWRP proponuje ponadto, aby utworzyć w ramach KWRIST grupę roboczą samorządowo-rządową do wypracowania odpowiedniej treści przepisu.

Uwagi te zostały szczegółowo przedstawione na posiedzeniu plenarnym KWRiST.

– Jako regiony przychylamy się, aby projekt ustawy wdrożeniowej zaopiniować pozytywnie, ale z dwoma uwagami. Jedna z nich dotyczy zapisów projektu ustawy wdrożeniowej, a zmieniających ustawę o zasadach prowadzenia polityki rozwoju w sposób nadający BGK uprzywilejowaną pozycję, jako jedynej instytucji, która ma dysponować częścią pożyczkową KPO – mówiła Monika Walecka – Gołasz, zastępca dyrektora Departamentu Funduszy Europejskich w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Kujawsko-Pomorskiego.

Dyrektor tłumaczyła, że ważne jest, aby częścią pożyczkową środków z KPO mogły także dysponować samorządy województw.

– Konwent Marszałków przyjął stosowne stanowisko, w którym domaga się włączenia samorządów wojewódzkich w dysponowanie częścią pożyczkową KPO w tej części, która dotychczas nie została w Krajowym Planie Odbudowy rozdysponowana. Chciałam też podkreślić, że wszystkie regionalne fundusze rozwoju mają doświadczenie i są gotowe w sposób odpowiedzialny dysponować środkami części pożyczkowej KPO – podawała.

Kwestię odwołań od decyzji Instytucji Audytowej omówiła z kolei Lidia Wójtowicz, dyrektor Departamentu Polityki Regionalnej w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Warmińsko – Mazurskiego.

– To oczywiście nie muszą być odwołania do sądu, jak bowiem zwraca uwagę Ministerstwo Finansów, mamy procedurę kontradyktoryjną, ale postulujemy i oczekujemy, aby zwieńczyć ją mechanizmem mediacji, powołać w tym celu radę audytu, w skład której wchodzić powinien zarówno Szef Krajowej Administracji Skarbowej, ale też przedstawiciele Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej oraz Związku Województw RP i niezależnych ekspertów z dziedziny kwalifikowalności wydatków – tłumaczyła Lidia Wójtowicz.

Ponadto strona samorządowa domagała się, aby wytyczne dotyczące wdrażania funduszy strukturalnych oraz Funduszu Spójności i Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji były opiniowane przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego.

Po wymianie argumentów Waldemar Buda, wiceminister Funduszy i Polityki Regionalnej zaproponował, aby wytyczne były konsultowane „z korporacjami wchodzącymi w skład Strony Samorządowej KWRiST”.

Polska Wschodnia i programy regionalne

W porządku obrad znalazły się również projekt programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027. Będzie on jeszcze omawiany z samorządami na zespole roboczym.

Komisja wydała także pozytywną opinię projektom programów regionalnych:

– Fundusze Europejskie dla Wielkopolski na lata 2021-2027 (Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego),

– Fundusze Europejskie dla Warmii i Mazur na lata 2021-2027 (Urząd Marszałkowski Województwa Warmińsko-Mazurskiego),

– Fundusze Europejskie dla Opolskiego 2021-2027 (FEO 2021-2027) (Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego).

W sumie Komisja zaopiniowała blisko 30 projektów aktów prawnych. Kolejne jej posiedzenie zaplanowano na 24 listopada br.