Zgromadzenie Ogólne Związku Województw Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 28 listopada 2024 r. podjęło ważne stanowisko dotyczące przyszłości Polityki Spójności Unii Europejskiej po 2027 roku. W kontekście trwającej debaty na temat kształtu unijnej polityki regionalnej oraz wyzwań, jakie stoją przed wspólnotą europejską, warto ponownie przywołać kluczowe postulaty polskich regionów.

Polityka Spójności – kluczowy mechanizm rozwojowy

Związek Województw RP podkreślił, że Polityka Spójności od 20 lat stanowi fundament rozwoju społeczno-gospodarczego Polski, przyczyniając się do niwelowania różnic regionalnych i wspierania transformacji strukturalnych. W obliczu nowych wyzwań, takich jak kryzysy gospodarcze, zmiany demograficzne czy potrzeba integracji nowych państw z UE, konieczne jest wzmocnienie tej polityki i jej dostosowanie do dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości.

Postulaty polskich województw

Stanowisko Związku Województw RP podkreśla konieczność utrzymania Polityki Spójności jako głównego narzędzia inwestycyjnego UE. Postulaty polskich regionów koncentrują się wokół kilku kluczowych aspektów:

1. Utrzymanie odpowiedniego budżetu – Polityka Spójności powinna mieć zapewnione stabilne finansowanie, co najmniej na poziomie obecnej perspektywy finansowej 2021-2027.
2. Decentralizacja i wzmocnienie roli regionów – Regiony powinny mieć większy wpływ na kształtowanie i zarządzanie środkami w ramach programów regionalnych.
3. Ukierunkowanie na niwelowanie różnic – Środki powinny być przeznaczone na eliminację dysproporcji rozwojowych zarówno między regionami, jak i w ich obrębie.
4. Wsparcie dla obszarów przygranicznych – Szczególna uwaga powinna być poświęcona regionom graniczącym z państwami spoza UE, zwłaszcza z Ukrainą, Białorusią i Rosją.
5. Przystosowanie do wyzwań klimatycznych i demograficznych – Inwestycje w zieloną energię, gospodarkę wodną, a także działania na rzecz ograniczenia skutków starzenia się społeczeństwa powinny być priorytetem.

Apel o aktywny udział regionów

Związek Województw RP sprzeciwia się koncepcjom centralizacji budżetu UE, które mogłyby osłabić wpływ regionów na kształtowanie polityki spójności. Samorządy województw podkreślają, że oddolne podejście i zaangażowanie społeczności lokalnych stanowią klucz do skutecznego wykorzystywania środków unijnych oraz wzmacniania europejskiej wspólnoty.

Władze samorządowe zadeklarowały gotowość do dalszej współpracy z instytucjami unijnymi i krajowymi, dążąc do zapewnienia odpowiedniego finansowania i sprawnego zarządzania Polityką Spójności po 2027 roku. Stanowisko Związku Województw RP wpisuje się w szeroką europejską debatę nad przyszłością polityki regionalnej, której ostateczny kształt będzie miał kluczowe znaczenie dla rozwoju Polski i całej Unii Europejskiej.

link do stanowiska Zgromadzenia Ogólnego Związku Województw Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie Polityki Spójności UE po 2027 roku:

Do pobrania pdf

link do stanowiska w wersji angielskiej:

Do pobrania pdf