Usprawnienie przepływu informacji między sądami, starostwami a Wojewódzkimi Ośrodkami Ruchu Drogowego, co ułatwi eliminację osób z zakazem prowadzenia pojazdów, oraz propozycje dotyczące stawek dostępu do infrastruktury kolejowej były głównymi tematami zgłoszonymi przez Związek Województw RP podczas posiedzenia Zespołu ds. Infrastruktury, Urbanistyki i Transportu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

Propozycje zmian legislacyjnych zwiększają koszty transportu kolejowego – stanowisko Dolnego Śląska i Śląskiego

Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego podczas posiedzenia zespołu przedstawił uwagi dotyczące projektu rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 10 grudnia 2024 r., zmieniającego przepisy o udostępnianiu infrastruktury kolejowej. Samorządy regionalne ostrzegają, że zaproponowane zmiany mogą negatywnie wpłynąć na publiczny transport kolejowy, zwłaszcza w zakresie połączeń aglomeracyjnych i regionalnych.

Krytyczne stanowisko wobec nowej struktury opłat

Jednym z najważniejszych punktów projektu jest uzależnienie wysokości opłat za dostęp do infrastruktury od kategorii pociągu oraz liczby postojów handlowych na stacjach i przystankach. Zdaniem przedstawicieli województw Dolnego Śląska i Śląskiego, takie rozwiązanie nakłada dodatkowe koszty na przewoźników za korzystanie z peronów podczas obsługi pasażerskiej.

„Proponowane zmiany uderzą przede wszystkim w województwa, które są głównymi organizatorami kolejowych połączeń pasażerskich w Polsce. Zwiększenie kosztów wpłynie na ograniczenie liczby połączeń oraz pogorszenie dostępności transportu kolejowego dla mieszkańców” – zaznacza Łukasz Sęk, ekspert Związku Województw RP i Kierownik Działu Transportu Kolejowego Wydziału Transportu Departamentu Infrastruktury w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Dolnośląskiego.

Rosnące koszty a budżety województw

Samorządy alarmują, że organizacja transportu publicznego już teraz stanowi poważne obciążenie dla ich budżetów. Inflacja oraz brak odpowiednich narzędzi finansowych wspierających rozwój transportu kolejowego dodatkowo pogarszają sytuację.

„Efektywny i konkurencyjny transport publiczny musi być tani zarówno w organizacji, jak i dla pasażera. Tymczasem proponowane zmiany legislacyjne mogą doprowadzić do wzrostu kosztów usług przewozowych, co odbije się na pasażerach i spowoduje dalsze pogorszenie konkurencyjności kolei względem transportu indywidualnego” – dodaje Łukasz Sęk.

Odpowiedź Ministerstwa Infrastruktury

Ministerstwo Infrastruktury tłumaczy zmiany koniecznością dostosowania przepisów do wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z lipca 2019 r., który określił perony pasażerskie jako element infrastruktury kolejowej objęty minimalnym pakietem dostępu. Resort wyjaśnia również, że opłaty zależne od postojów handlowych będą naliczane na podstawie wykonanej pracy eksploatacyjnej (wyrażonej w pociągokilometrach), a nie liczby zatrzymań pociągów.

Apel o zmiany systemowe

Województwa Dolnośląskie i Śląskie wskazują, że wprowadzeniu nowych przepisów powinny towarzyszyć kompleksowe mechanizmy finansowe wspierające samorządy w realizacji zadań związanych z organizacją transportu kolejowego. Brak takich rozwiązań może zahamować rozwój sektora i ograniczyć dostępność kolei dla mieszkańców.

Współpraca między instytucjami a bezpieczeństwo na drogach

Podczas posiedzenia Zespołu ds. Infrastruktury, Urbanistyki i Transportu omówiono także kwestie związane z poprawą współpracy między sądami, starostwami i Wojewódzkimi Ośrodkami Ruchu Drogowego. Zwrócono uwagę na potrzebę lepszego przepływu informacji, co pozwoliłoby skuteczniej eliminować z ruchu drogowego osoby nieuprawnione do prowadzenia pojazdów.

Związek Województw RP wystąpił z wnioskiem do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji o udostępnienie danych statystycznych z Krajowego Systemu Informacji Policji dotyczących liczby zakazów prowadzenia pojazdów. Brak odpowiedzi skłonił do ponowienia prośby.

„Dostęp do tych danych ma kluczowe znaczenie dla poprawy współpracy między sądami, starostwami a Wojewódzkimi Ośrodkami Ruchu Drogowego. Celem jest zwiększenie bezpieczeństwa na drogach i eliminacja osób, które nie powinny prowadzić pojazdów” – podkreślał Rafał Cieślik, dyrektor biura Związku Województw RP.

Samorządy liczą na pilną reakcję ministerstw, która usprawni funkcjonowanie systemu przekazywania informacji oraz poprawi bezpieczeństwo uczestników ruchu drogowego.