6 października 2022 r. Komisja Europejska wydała decyzję zatwierdzającą program  Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027. Program będzie współfinansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Skorzystają z niego województwa: lubelskie, podlaskie, podkarpackie, świętokrzyskie, warmińsko-mazurskie oraz mazowieckie – część regionalna. Jest to możliwe dzięki wieloletnim staraniom samorządu województwa mazowieckiego o statystyczny podział Mazowsza na dwa regiony – mazowiecki regionalny oraz warszawski stołeczny.

– Po latach starań biedniejsze regiony województwa mazowieckiego otrzymają dodatkowe wsparcie. Te środki pomogą w realizacji wielu potrzebnych projektów. To bardzo dobra wiadomość, zwłaszcza w dobie szalejącej inflacji i cen. Wiele samorządów bez wsparcia ze środków zewnętrznych, niestety, nie będzie w stanie realizować części inwestycji. – mówi  Janina Ewa Orzełowska, członkini Zarządu Województwa Mazowieckiego.

Makroregion Polski Wschodniej charakteryzuje się niskim poziomem rozwoju. W 2019 roku wartość PKB na mieszkańca Polski Wschodniej stanowiła 50-63% średniej unijnej i 68-86% średniej dla Polski. W dodatku, aż 58 miast średnich zlokalizowanych w Polsce Wschodniej (z ogólnej liczby 75 miast) traci funkcje społeczno-gospodarcze. Skutki odczuwalne są także w zakresie demograficznym. W latach 2000-2019 liczba ludności spadła z powodu migracji oraz niskiego przyrostu naturalnego. Dlatego tak ważne było, aby kontynuować w najbliższych latach funkcjonowanie programu dla tej części kraju.

– Program Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej zapewnia szeroki wachlarz wsparcia dla kilku województw, które chcą dogonić zachodnie regiony kraju. W programie ważne obszary to m.in. wzmacnianie konkurencyjności przedsiębiorstw czy wykorzystanie energii wytworzonej z OZE. Ze środków europejskich będziemy mogli dalej rozwijać w Lubelskiem infrastrukturę drogową i kolejową oraz transport miejski – wyjaśnia Marszałek Województwa Lubelskiego Jarosław Stawiarski.

Program skierowany jest do:

• małych i średnich przedsiębiorstw oraz mikroprzedsiębiorstw prowadzących działalność lub zamierzających prowadzić działalność na terenie Polski Wschodniej;
• ośrodków innowacji (m.in. parki naukowo-technologiczne, parki naukowe, parki technologiczne, inkubatory technologiczne) jako animatorów Platform startowych dla start-upów;
• dużych przedsiębiorstw – operatorów dystrybucyjnych sieci elektroenergetycznych;
• parków narodowych;
• jednostek samorządu terytorialnego:
• zarządców infrastruktury kolejowej – PKP PLK SA (linie kolejowe) i PKP SA (dworce).

Aby polepszyć warunki życia w makroregionie Polski Wschodniej, należy zrealizować cele szczegółowe:

1. Wzmacnianie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw – na ten cel KE przeznacza 500 mln euro.
2. Wzmacnianie atrakcyjności osadniczej miast i podniesienie jakości życia mieszkańców w dobie zmian klimatu – 430 mln euro.
3. Zwiększenie dostępności transportowej makroregionu – 420 mln euro.
4. Wzrost wykorzystania potencjału turystyki dla rozwoju – 690 mln euro na koleje oraz 430 mln euro na drogi wojewódzkie.
5. Zapewnienie efektywnego systemu zarządzania i wdrażania Programem – 140 mln euro na zrównoważoną turystykę.

Całkowity budżet programu wynosi 2,65 mld euro. 

FEPW 6102022