26 marca odbyło się webinarium europosła Jana Olbrychta na temat „Krajowego Planu Odbudowy”.

Było to trzecie spotkanie z cyklu „Konkretnie. O Europie”. Patronami tego cyklu są:

• Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w Polsce;
• Unia Metropolii Polskich;
• Związek Miast Polskich;
• Związek Powiatów Polskich;
• Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia.

12 lutego odbyło się pierwsze webinarium poświęcone KPO. Europoseł Jan Olbrycht przedstawił szczegółowe informacje na temat procedur tworzenia i zasad funkcjonowania krajowych planów odbudowy.

12 marca br. omówiono najważniejsze zastrzeżenia i obawy, jakie samorządy mają wobec projektu polskiego KPO.

Polski projekt w KE

26 marca Jan Olbrycht poinformował, że dokumenty dotyczące krajowych planów odbudowy złożyły na razie 23 rządy. I jak zaznaczył, jeszcze żadne państwo nie złożyło jednego, spójnego dokumentu. Polski rząd przedłożył do Komisji Europejskiej na razie projekt KPO. Oznacza to, że rozmowy z KE trwają równolegle z konsultacjami i wysłuchaniami krajowymi dotyczącymi planu odbudowy.

Jan Olbrycht wyjaśnił, że KPO jest dokumentem rządowym, który ma być przedłożony do Komisji Europejskiej, optymalnie do końca kwietnia.

– Komisja będzie go opiniowała w dialogu z Parlamentem Europejskim, a ostateczną decyzję podejmą w głosowaniu ministrowie rządów. Jest to bardzo ważne z punktu widzenia rozgrywki międzynarodowej. – tłumaczył.

W trzecim webinarium udział wziął marszałek województwa wielkopolskiego  Marek Woźniak, przewodniczący delegacji polskiej do Europejskiego Komitetu Regionów. Poinformował on, że 23 marca na nadzwyczajnym spotkaniu grupy politycznej Europejskiej Partii Ludowej w Europejskim Komitecie Regionów, w którym zasiada powstało stanowisko.

Apel o włączenie władz lokalnych i regionalnych

Zapisano w nim m.in.: „Apelujemy o podjęcie działań zgodnie z oświadczeniem Komisji Europejskiej o pełne włączenie władz lokalnych oraz regionalnych w przygotowanie krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności oraz o wyraźne przyznanie im aktywnej roli, począwszy od określenia priorytetów, ustalenia wykonalności terminów i zatwierdzania, a skończywszy na ostatecznym przedłożeniu”.

– Z tego wniosek, że nie JST to wyłącznie polski problem, ale także w innych państwach krajowe programy naprawy są przygotowywane w „zamkniętej procedurze rządowej”, a konsultacje maja niejako wtórny charakter, ewentualnie uzupełniający – przy dobrej woli. Tak jest i u nas, co potwierdzają chociażby wypowiedzi ministra zdrowia podczas konsultacji komponentu „Efektywność, jakość i dostępność systemu zdrowia”, który mówił, że co prawda KPO tego nie uwzględnia, ale przecież mamy jeszcze inne mechanizmy finansowe, np. w ramach polityki spójności, czy krajowe plany operacyjne i to czego nie ma w KPO pewnie znajdzie się tam. – mówił Marek Woźniak.

W jego ocenie: „To trochę przypomina grę w trzy kubki, które stale są w ruchu i zawsze można powiedzieć, że jeżeli czegoś nie ma w jednym, to na pewno jest w tym drugim. To jest groźne i zostało dostrzeżone na forum europejskim”.

Marek Woźniak wspomniał dokument „Europejskie regiony na rzecz odbudowy” oraz Europejski kodeks postępowania w zakresie partnerstwa. – Miałem przyjemność być sygnatariuszem takiego porozumienia 25 europejskich regionów z 25 krajów podpisanego na wniosek hiszpańskiego regionu Katalonia. I podpisaliśmy taki dokument skierowany do wszystkich czynników decyzyjnych w UE, w tym do szefów prezydencji europejskich, bo i do Merkel, i Koszty, i Janeza Jansy dokument, który ma tytuł „Europejskie regiony na rzecz odbudowy”, nawołujący do tego, żeby uwzględnić w decyzjach krajowych oraz decyzjach tego wspólnego gremium, które będzie podejmowało decyzje, aby uwzględnić udział regionów, bo mieliśmy te obawy, które się potwierdzają, że regiony i samorządy lokalne są nieco izolowane od samego początku procesu powstawania krajowych programów odbudowy. Jest to proces nie tylko polski. – podawał marszałek Wielkopolski.

– Obowiązuje – co do instrumentów strukturalnych i inwestycyjnych, które od tych z KPO nie różnią się za bardzo, Europejski kodeks postępowania w zakresie partnerstwa. To jest dokument, który jest sumą przemyśleń, dyskusji na forum europejskim, jak zaangażować podmioty z poziomu regionalnego, lokalnego w procesy kształtowania różnych europejskich dokumentów. Ten EKPWZP wyznacza określone role wszystkim, którzy biorą udział w tych procesach i myślę, że warto się do niego odwoływać, ponieważ on pewne kwestie bardzo wyraźnie i klarownie przedstawia. Szkoda, że tego tutaj nie zastosowano. – twierdził Marek Woźniak.

W swoim wystąpieniu marszałek odniósł się do kwestii finansowych.

– Z perspektywy polskich regionów powiem jeszcze, że być może dałoby się zastosować do KPO mechanizm przewidujący, że 40% środków finansowych byłoby zarezerwowanych dla poziomu regionalnego, tak jak to jest w krajowych dokumentach dotyczących polityki spójności. Ja sugeruję, żeby zakopertować to według parytetu liczby mieszkańców dla każdego z regionów. Czy to będzie wydatkowane przez województwo jako instytucja zarządzająca, czy tylko pośrednicząca, to jest kwestia do dyskusji (oczywiście lepsza byłaby ta opcja pierwsza). Sam fakt zakopertowania określonej kwoty na potrzeby określonego obszaru gwarantowałoby, że tam te pieniądze popłyną i znajdą się w zasięgu. Taka jest nasza sugestia. – wskazywał szef polskiej delegacji do KR.