21 lipca br. – w formie hybrydowej – odbyło się posiedzenie plenarne Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

Obradom przewodniczył Paweł Szefernaker, wiceminister spraw wewnętrznych i administracji.

Związek Województw RP reprezentowali: Piotr Całbecki, marszałek województwa kujawsko-pomorskiego; Jakub Mielczarek, dyrektor Biura Związku oraz adwokat Rafał Cieślik.

W porządku obrad posiedzenia znalazła się m.in. informacja na temat Narodowego Programu Szczepień, pakiet projektów ustaw i rozporządzeń dotyczących zmian w systemie edukacji oraz szybkie powiedzie miejskie.

Szczepienia przeciwko covid

Minister Michał Dworczyk, pełnomocnik rządu ds. szczepień poinformował, że 56% osób dorosłych w Polsce jest zaszczepionych przynajmniej pierwszą dawką lub zarejestrowanych na szczepienie, a w grupie seniorów powyżej 70 roku życia jest to 78%. Minister podziękował gminom za zaangażowanie w promocję szczepień wśród seniorów.

Jednocześnie, co nie jest dobrą wiadomością, spada dynamika rejestracji na. Minister zapowiedział, że wystartuje akcja kontaktów z pacjentami realizowanych przez przychodnie podstawowej opieki zdrowotnej (POZ). Rząd zrezygnował z propozycji nałożenia na POZ obowiązku administracyjnego w tej sprawie, zdecydował się zastosować gratyfikację finansową za wzrost zaszczepionych pacjentów.

Jak na razie nie ma też planów wprowadzenia ograniczeń dla osób niezaszczepionych wzorem państw Europy zachodniej.

Z inicjatywy strony samorządowej ustalono, że na kolejnym posiedzeniu Komisji zostanie omówiona kwestia szczepień dzieci i młodzieży w wieku 5-18 lat.

Zmiany w 500 +

Strona samorządowa KWRiST wydała negatywną opinię się na temat projektu ustawy o zmianie ustawy pomocy państwa w wychowywaniu dzieci oraz niektórych innych ustaw (Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej). Projekt zakłada przeniesienie realizacji programu 500+ z gmin do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Samorządowcy krytykują pomysł ze względu na brak oszacowania kosztów wprowadzanych zmian. Modyfikacje, podobnie, jak przy programie Dobry Start zakładają m.in. brak możliwości składania wniosków w formie papierowej. To zaś generuje problemy, ponieważ nie wszyscy rodzice mają dostęp do Internetu. Aby ich nie wykluczać, rząd wprowadza ułatwienia – pomoc pracowników ZUS – w wypełnianiu wniosków w punktach mobilnych, które są organizowane m.in. w gminach i miastach. Tym samym samorządy są nadal angażowane w pracy przy programie, choć formalnie nie jest to już ich zadanie.

Zmiany w edukacji

Negatywną opinię, ze względu na brak zgody na „upolitycznianie edukacji”, trzymały ponadto akty prawne autorstwa Ministerstwa Edukacji i Nauki:

• projekt rozporządzenia zmieniający rozporządzenie w sprawie nadzoru pedagogicznego;
• projekt rozporządzenia w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej;
• projekt rozporządzenia w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia.

Powodzie w miastach

Komisja rozmawiała również na temat błyskawicznych powodzi miejskich.

Marek Gróbarczyk, wiceminister infrastruktury, zaprosił samorządowców do współpracy w związku z gwałtownie zmieniającą się sytuacją powodziową. Błyskawiczne powodzie to nowe zjawisko. Wiąże się ze zmianami klimatu, której powodują, że w czasie jednej ulewy na metr kwadratowy terenu potrafi spaść nawet nie 10 mm wody, a 200 mm, czy 300 mm.

Tak gwałtowne opady wiążą się z niekontrolowanymi powodziami w miejscach dotąd nimi niezagrożonych. Powódź związana była jak dotąd z ciekami wodnymi, teraz trzeba zmienić jej definicję, bo powódź często występuje tam, gdzie kanalizacja deszczowa nie jest w stanie odebrać nadmiaru wody. To zjawisko wymaga podjęcia działań, na terenie miast to prezydenci i burmistrzowie są odpowiedzialni za bezpieczeństwo mieszkańców. Ministerstwo chce rozpocząć pilne prace legislacyjne, polegające m.in. na zmianie definicji powodzi oraz przygotowaniu map zagrożenia powodziowego, które będą podstawą do inwestycji i zmian planów zagospodarowania przestrzennego w miastach powyżej 25 tysięcy mieszkańców.

Prezes Wód Polskich, Przemysław Daca zauważył, że dużym problemem jest fakt, że przygotowane już mapy ryzyka powodziowego nie są, choć powinny być uwzględniane w planach zagospodarowania przestrzennego. Zaproponował przygotowanie map ryzyka powodziowego w tych miastach, gdzie ich jeszcze nie ma. Można na to wykorzystać m.in. środki Banku Światowego. Na razie przygotowano takie mapy dla Krakowa, Katowic i Bielska-Białej.

Komisja rozpatrzyła ponad 30 projektów aktów prawnych. Kolejne posiedzenie zaplanowano na 25 sierpnia.