16 listopada w Sejmie odbyło się wysłuchanie dotyczące rządowego projektu ustawy i ochronie ludności i stanie kląski żywiołowej, w którym udział wzięli przedstawiciele środowiska samorządowego oraz eksperci.

O projekcie pisaliśmy już tutaj: Spotkanie w sprawie projektu ustawy o ochronie ludności oraz o stanie klęski żywiołowej – Polskie Regiony

Obecny w Sejmie Michał Pabich z biura Związku Województw RP przypomniał, że Związek uczestniczy w procesie konsultowania projektu przez rząd ze stroną samorządową Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Spośród opinii zebranych przez ZWRP wśród urzędów marszałkowskich w szczególności opinia podpisana przez marszałka województwa pomorskiego Mieczysława Struka zwraca uwagę na budzące zastrzeżenia zapisy. Michał Pabich przytoczył jej fragment:

„Sposób sformułowania definicji wprowadzonych stanów budzi poważne zastrzeżenia ze względu na brak precyzyjnego określenia przesłanek, przy zaistnieniu których organy państwowe byłyby uprawnione do ich wprowadzenia. W projekcie ustawy trudno doszukiwać się precyzyjnych kryteriów, na bazie których decydowanym będzie, czy mamy do czynienia z sytuacją uzasadniającą wprowadzenie określonego stanu. Jest to szczególnie istotne z perspektywy oceny konsekwencji ich wprowadzenia dla jednostek samorządu terytorialnego oraz przedsiębiorców. Projekt ustawy stwarza duże pole do nadinterpretacji.

Należy w tym miejscu przypomnieć, że Konstytucja RP w przepisie art. 228 wymienia tylko trzy stany nadzwyczajne: stan wojenny, stan wyjątkowy lub stan klęski żywiołowej. Wskazuje wprost, że w czasie stanu nadzwyczajnego nie mogą być zmienione: Konstytucja, ordynacje wyborcze do Sejmu, Senatu i organów samorządu terytorialnego, ustawa o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej oraz ustawy o stanach nadzwyczajnych”.

Prof. Marek Chmaj podnosił kwestię niekonstytucyjności rozwiązań przedstawionych w projekcie, głównie ze względu na wprowadzenie swego rodzaju quasi-stanów nadzwyczajnych. Wątpliwości budzi także przyznawanie administracji rządowej blankietowych uprawnień oraz ograniczenia praw dla przedsiębiorców.

Podczas wysłuchania proponowano stworzenie nowego projektu ustawy. Reprezentujący ZWRP Andrzej Potoczek, pełnomocnik marszałka województwa kujawsko-pomorskiego ds. współpracy z jednostkami samorządu terytorialnego, prezes Kujawsko-Pomorskiego Samorządowego Stowarzyszenia Salutaris postulował, aby w razie tworzenia nowego projektu ustawy jako benficjentów środków na likwidację skutków stanów klęski żywiołowej uwzględnić także związki jednostek samorządu terytorialnego.